In een eerder blog van mijn hand, schreef ik dat de koop van een auto ontbonden kan worden als de auto gevaarlijk blijkt te zijn vanwege verborgen gebreken. Wat nu, als de auto weliswaar veilig is, maar niet de opties bevat uit de advertentie?
Van betekenis is welke verwachtingen de koper redelijkerwijs mag hebben op basis van mededelingen van de verkoper, waaronder ook de advertentie wordt gerekend. Op de koper rust een onderzoeksplicht om zich ervan te vergewissen dat de opties die voor hem van belang zijn, op de auto aanwezig zijn. Het hangt af van de bijzondere omstandigheden van het geval aan welk van deze plichten – de mededelingsplicht of de onderzoeksplicht – het meeste gewicht wordt toegekend, waarbij foutieve mededelingen van de verkoper in beginsel kwalijker genomen worden, dan het verrichten van onvoldoende onderzoek door de koper. Dit heeft ermee te maken dat de mededelingsplicht van de verkoper ten doel heeft om de onvoorzichtige koper te beschermen. Bovendien geldt dat het in het handelsverkeer benodigde vertrouwen met zich meebrengt dat een koper uit mag gaan van de juistheid van de gegevens waarmee de verkoper adverteert.
Aangezien veel autoadvertenties online geplaatst worden, waarbij er op sommige websites zelfs automatisch opties worden aangevinkt, is een verkeerd geplaatst vinkje in een ogenschouw gezet. Autoverkopers hanteren daarom wel vaker een disclaimer voor druk- en zetfouten in advertenties. Een dergelijke disclaimer beschermt autohandelaren volgens een uitspraak van de Geschillencommissie Voertuigen niet, omdat van elke redelijk bekwame autohandelaar mag worden verwacht dat deze zich ervan vergewist of de opties in een (internet)advertentie kloppen. Als de autohandelaar zich hiervan niet vergewist, dan neemt deze daarmee bewust het risico van afwijkingen tussen aanbod en werkelijkheid.
Een advertentie met daarin onjuiste opties levert ook een onrechtmatige daad op krachtens artikel 6:194 aanhef en sub a van het Burgerlijk Wetboek, dat misleidende reclame verbiedt. Er zijn aldus een aantal aanknopingspunten voor een koper om nakoming te vragen, en aldus de auto alsnog te laten voorzien van de opties waarmee geadverteerd is. Of de koper deze vordering tot herstel ook bij een rechter kan afdwingen, als de autohandelaar hier niet aan meewerkt, hangt af van de bijzondere omstandigheden per kwestie af, gelet op het hiervoor geschetste spanningsveld tussen de onderzoeksplicht en de mededelingsplicht.
Bij de bijzondere omstandigheden van het geval kan er bijvoorbeeld worden gedacht aan opties die moeilijk te ontdekken zijn voor een leek, zoals de aanwezigheid van een regensensor, die de ruitenwissers automatisch in gang zet zodra het regent. Als de proefrit bij droog weer gehouden wordt, dan kan het functioneren van de regensensor niet (goed) getest worden. Dit geldt ook voor andere weersgevoelige opties zoals verwarmbare buitenspiegels, ruitenwissers en voorruitverwarming. Dezelfde problematiek geldt daarenboven voor elektronische hulpsystemen als ESP en ABS, die onder normale rijomstandigheden ook niet eenvoudig te ontdekken zijn, maar ook voor een boordcomputer: De vraag is immers of een leek een boordcomputer als zodanig herkent.
Hoe zit dit dan met opties, die wel eenvoudig ontdekt kunnen worden, zoals stoelverwarming en een massagefunctie? Deze opties zouden volgens de advertentie op een Peugeot uit 2017 zitten, maar dit bleek niet het geval te zijn. Het zou € 6.000,– kosten om de Peugeot alsnog te voorzien van deze opties. Daartoe was de autohandelaar niet bereid, wel was de autohandelaar bereid om de koop terug te draaien. Dat wilde de consument niet. De consument eiste betaling van die € 6.000,– als vervangende schadevergoeding en wilde de auto houden. De Geschillencommissie Voertuigen, die over deze zaak heeft beslist, stelde de autohandelaar in het gelijk, omdat in dit geval bij de proefrit op had moeten vallen dat deze opties niet op de auto aanwezig waren.
Een zaak waarin de vordering van vervangende schadevergoeding wel slaagde, is een zaak die werd voorgelegd aan de Rechtbank Rotterdam. In die zaak werd een Audi E-Tron verkocht die niet beschikte over de opties “360 Top View Camera” en “voor ieder portier instapverlichting met e-tron projectie”, terwijl de Audi wel met die opties werd aangeprezen. Het lijkt erop dat de Audi in kwestie werd geïmporteerd, waarbij het voor de koper niet mogelijk was om de auto te inspecteren voorafgaand aan de koop. De koper sommeerde de verkoper in die zaak om de Audi E-Tron alsnog te voorzien van deze opties. De verkoper deed dat niet, zodat de kwestie aan de Rechtbank werd voorgelegd. De rechter heeft in zijn uitspraak geoordeeld dat de verkoper tekortgeschoten is in de nakoming van de koopovereenkomst en heeft vervolgens de verkoper veroordeeld tot vervangende schadevergoeding, gebaseerd op de kosten voor herstel van bijna € 4.000,– om de Audi alsnog van die opties te voorzien.
Mocht u als koper een geschil hebben over ontbrekende opties in uw auto, of bent u als verkoper van mening dat de auto die u verkocht heeft wel voldoet aan de koopovereenkomst, en ontstaat hierover een geschil, dan staan de advocaten van onze sectie Aansprakelijkheidsrecht u graag ten dienst. Voor meer informatie en vragen kunt u contact opnemen met mr. Anton Heilig, advocaat bij Van Diepen Van der Kroef Advocaten te Hoorn.
