De bouw- en projectontwikkeling heeft al geruime tijd te maken met uitdagingen. De bouwkosten stijgen, de marges zijn klein en de noodzaak tot samenwerking wordt steeds groter. Door het beleid van de voormalig minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge is deze situatie alleen nog maar verergerd. Zaak dus om te kijken naar praktische oplossingen die ook echt werken. Onderstaand enkele praktische suggesties.
De belangrijke rol van samenwerking
Allereerst het belang van samenwerking. In de huidige bouwsector is samenwerken geen luxe, maar noodzaak voor een succesvol project. Vroege betrokkenheid van alle partijen kan veel problemen en geschillen voorkomen. De samenwerking met alle betrokken partijen moet beschreven worden in een contractueel kader om het bouwproces te bevorderen en projecten te realiseren binnen de gestelde termijn en budget.
Voordelen van een goed contract
Een goed opgesteld contract biedt diverse voordelen. Waaraan moet een goed contract aan voldoen?
- Evenwichtige risicoverdeling: door risico’s eerlijk te verdelen, kunnen partijen financiële stabiliteit en voorspelbaarheid behouden. Dit is essentieel bij hoge bouwkosten en kleine marges.
- Vroegtijdige betrokkenheid: het betrekken van aannemers vanaf de ontwerpfase zorgt voor een betere planning en uitvoering. Dit vermindert de kans op geschillen.
- Uitgestelde prijsbepaling: flexibiliteit in prijsbepaling maakt het mogelijk om prijzen aan te passen aan marktomstandigheden. Dit kan de winstgevendheid verhogen.
- Nieuwe contractvormen: innovatieve contractvormen zoals het bouwteam en alliantiecontracten stimuleren samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid. Dit leidt tot betere projectresultaten.
Praktische toepassingen en voorbeelden
Om bovenstaande voordelen te realiseren moeten aannemers en ontwikkelaars op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen en mogelijkheden in bouwcontracten. Voorbeelden van contractsvormen zijn de volgende:
- De Modelovereenkomst Bouwteam DG202: dit model legt de nadruk op samenwerking en een evenwichtige risicoverdeling.
- Koninklijke Bouwend Nederland Model Bouwteamovereenkomst 2021 (KBNL 2021 model): een overeenkomst met een vernieuwde set van algemene voorwaarden die zich richt op een eerlijkere samenwerking tussen partijen.
- Twee-fasen contracteren: deze benadering biedt flexibiliteit en vermindert de kans op verrassingen tijdens de bouwfase. Bij dit model zijn de ontwerpfase en realisatiefase van elkaar gescheiden. In de ontwerpfase wordt door de aannemer en de opdrachtgever samengewerkt, vaak in de vorm van een bouwteam. Door deze samenwerking wordt kennis en expertise maximaal ingezet en wordt de opdrachtgever volledig betrokken wordt bij het ontwerpproces. Er wordt ruimte gemaakt om gezamenlijk oplossingen en ideeën te bespreken en er is openheid en transparantie over beheersing van de begroting en risico’s. Pas als de gezamenlijke ontwerpfase succesvol is afgerond wordt er een overeenkomst gesloten voor de realisatiefase – of wordt er afgezien van een verdere samenwerking.
Het belang van aanbestedingsrecht
Bij het opstellen van contracten is het ook belangrijk om rekening te houden met de aanbestedingsrechtelijke aspecten. Een goed contract moet niet alleen juridisch waterdicht zijn, maar ook voldoen aan de regels van het aanbestedingsrecht. Dit voorkomt juridische complicaties en zorgt voor een soepele uitvoering van het project.
Conclusie
In de hedendaagse bouwsector zijn goede contracten en samenwerking cruciaal voor het succes van projecten. Door de risico’s eerlijk te verdelen, vroegtijdige betrokkenheid te waarborgen en innovatieve contractvormen te omarmen, kunnen aannemers en ontwikkelaars de uitdagingen van hoge bouwkosten en kleine marges effectief aanpakken.
Wij werken met alle eerdergenoemde modellen en kunnen deze ook combineren tot een voor iedere situatie passende overeenkomst. Aan de hand van de diverse concepten kan besproken worden welke modellen en bijbehorende voordelen passen bij uw project én welke kansen en mogelijkheden dat biedt.
