Op 1 maart 2012 is de Wet Melding Collectief Ontslag (“WMCO”) gewijzigd. Sindsdien vallen alle vormen van ontslag onder de regeling en volstaat de melding van het collectief ontslag niet meer; de vakbonden moeten daadwerkelijk geraadpleegd worden. Als de verplichtingen uit de wet niet in acht worden genomen, kunnen de ontslagen ongedaan worden gemaakt.
Toepassingsbereik
De WMCO is van toepassing bij reorganisaties waarbij 20 of meer werknemers hun baan dreigen te verliezen. Als zo’n reorganisatie op stapel staat is de werkgever verplicht dat te melden aan de vakbonden en het UWV Werkbedrijf. Voorheen gold de meldingsplicht alleen indien het collectief ontslag geschiedde met toestemming van het UWV en/of door de kantonrechter. Ontslagen met wederzijds goedvinden (met een vaststellingsovereenkomst) telden niet mee.
Aldus bood de oude regeling werkgevers mogelijkheden om onder de meldingsplicht uit te komen. De wetgever heeft dit willen tegengaan door de WMCO te wijzigen. Per 1 maart 2012 tellen alle vormen van ontslag mee voor het getalscriterium van 20 (opzeggingen, ontbindingen en de vaststellingsovereenkomsten). Het maakt dus niet meer uit op welke wijze de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd.
Raadpleging
Alleen het melden van het collectief ontslag is niet meer voldoende. De vakbonden moeten voortaan daadwerkelijk worden geraadpleegd. Daarbij hoeft overigens geen overeenstemming te worden bereikt. Aan de verplichting tot raadgeving is eveneens voldaan indien de vakbonden aangeven hiervan af te zien of niet reageren. Raadpleging kan achterwege blijven indien de herplaatsing van de met het ontslag bedreigde werknemers of de werkgelegenheid van de overige werknemers hierdoor in gevaar zou komen. In een procedure bij het UWV is daarvoor de goedkeuring nodig van de Minister van SZW.
In behandeling nemen
Direct nadat is voldaan aan de verplichtingen zullen de beëindigingsverzoeken door het UWV of de kantonrechter in behandeling worden genomen. De maand wachttijd die voorheen in acht genomen diende te worden is komen te vervallen. De arbeidsovereenkomst kan evenwel niet eerder worden opgezegd, ontbonden of met wederzijds goedvinden beëindigd dan één maand na de melding, behalve als de vakbonden verklaren dat zij zijn geraadpleegd en dat zij met het collectief ontslag kunnen instemmen.
Sanctie
De sanctie op het niet naleven van de WMCO is ook gewijzigd. In geval van niet naleving van de regels van de WMCO kunnen de opzegging of de vaststellingsovereenkomst door de werknemer worden vernietigd, terwijl de kantonrechter de ontbinding van een arbeidsovereenkomst kan herroepen. Daardoor herleeft het dienstverband en verkrijgen de werknemers aanspraak op betaling van hun loon.
