fallback-bg-light

Hof van Justitie: hyperlink geen inbreuk op auteursrecht

13 februari 2014

Hof van Justitie: hyperlink geen inbreuk op auteursrecht

Arrest Hof van Justitie van de Europese Unie van 13 februari 2014

Casus
De casus is als volgt. Een aantal Zweedse journalisten heeft krantenartikelen geschreven die zijn gepubliceerd. Deze artikelen zijn daarnaast vrij toegankelijk op de website van de betreffende krant. Een derde exploiteert een website die haar klanten hyperlinks verstrekt naar op andere websites gepubliceerde artikelen, waaronder de artikelen van voornoemde journalisten. De journalisten hebben daarvoor geen toestemming gegeven.

De journalisten stappen naar de rechter en vorderen schadevergoeding. De Zweedse rechter stelt vervolgens een aantal prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (het Hof) over de uitleg van artikel 3, lid 1, van richtlijn 2001/29 betreffende ‘de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij’.

Plaatsen hyperlink is mededeling
Volgens artikel 3 lid 1 van de richtlijn hebben auteurs het uitsluitende recht de mededeling van hun werken aan het publiek toe te staan of te verbieden. Voor het plaatsen van hyperlinks is aldus in beginsel de toestemming van de houder van het auteursrecht vereist.

In het gisteren gewezen arrest oordeelt het Hof in de eerste plaats dat het plaatsen op een website van hyperlinks naar beschermde werken een “handeling bestaande in een mededeling” vormt. Door het plaatsen van hyperlinks wordt het werk immers op zodanige wijze voor het publiek beschikbaar gesteld dat het voor de leden van dit publiek algemeen toegankelijk is.

Mededeling aan het publiek
Een tweede eis die artikel 3 lid 1 van de richtlijn stelt, is dat het beschermde werk daadwerkelijk aan het publiek moet zijn medegedeeld. Het publiek is in dat verband een onbepaald aantal potentiële ontvangers en een vrij groot aantal personen. Het Hof oordeelt dat hiervan in het onderhavige geval sprake is nu de website zich in beginsel op een onbepaald en vrij groot aantal ontvangers richt. Tot zover lijkt de beslissing in het voordeel van de journalisten te gaan.

Nieuw publiek
Het Hof wijst echter op vaste rechtspraak dat een mededeling aan het publiek slechts onder het begrip van artikel 3 lid 1 van de richtlijn valt als de mededeling is gericht tot een nieuw publiek, te weten een publiek dat door de houders van het auteursrecht niet in aanmerking werd genomen toen zij toestemming verleenden voor de oorspronkelijke mededeling aan het publiek. Daarvan is in dit geval geen sprake. In het kort, de doelgroep van de website van de krant bestaat immers uit alle potentiële bezoekers van de website van de derde. Van een nieuw publiek is daarom geen sprake.

Hyperlink naar vrij beschikbare content mag
Nu het Hof tot het oordeel komt dat geen sprake is van een nieuw publiek, is geen toestemming van de houders van het auteursrecht vereist. Kortom, de eigenaar van de website mag, zonder toestemming van de auteurs, via een hyperlink doorverwijzen naar de beschermde werken die op de website van de kranten vrij beschikbaar zijn. De journalisten vangen derhalve bot.

Embedded links
Het Hof gaat verder en oordeelt dat dit niet anders is indien bij het klikken op de betreffende hyperlink het werk verschijnt en daarbij de indruk wordt gewekt dat het werk wordt getoond op de website waar de link zich bevindt, terwijl het in werkelijkheid afkomstig is van een andere website. Dit betekent dat het aldus niet uitmaakt of sprake is van embedded, framing of inline linken, hetgeen opmerkelijk is.

Is linken altijd geoorloofd?
Dat uiteraard ook weer niet. Het linken naar illegale content of linken waarbij beperkingsmaatregelen worden omzeild zodat het beschermde werk alsnog toegankelijk wordt voor anderen dan bijvoorbeeld abonnees moet worden beschouwd als een mededeling aan een nieuw publiek en dat mag dus niet zonder de toestemming van de houders van het auteursrecht.

Gevolgen arrest Hof van Justitie
Het arrest zal onder meer grote gevolgen kunnen hebben voor BUMA/STEMRA. In een geschil tussen BUMA/STEMRA en Nederland.fm oordeelde de rechtbank Den Haag een jaar geleden nog dat de website Nederland.fm radiostreams openbaar maakt, ook al wordt alleen naar de streams op de servers van de betreffende radiostations gelinkt. Nederland.fm besloot daarop een licentie met BUMA/STEMRA af te sluiten. Aan deze inkomstenbron van BUMA/STEMRA lijkt met het arrest van het Hof van Justitie nu een einde te komen.

Voor vragen over dit artikel of advies kunt u contact opnemen met onze sectie Intellectuele Eigendomsrecht.

Vestigingen