Op 24 oktober 2017 heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in een zaak die was aangespannen door Brugman Keukens en Badkamers (“Brugman”) tegen een klant. Brugman vorderde van de klant op basis van haar algemene voorwaarden betaling van annuleringskosten, omdat de klant zijn bestelling van een keuken had geannuleerd. Brugman komt echter van een koude kermis thuis. De rechtbank wijst de vordering van Brugman af, en veroordeelt Brugman in plaats daarvan tot vergoeding van proceskosten en buitengerechtelijke kosten van de klant.
Annuleringskosten in algemene voorwaarden
De klant kocht op 5 oktober 2014 bij Brugman een keuken van € 6.200,–. Op de achterkant van de door de klant getekende koopovereenkomst stonden de algemene voorwaarden afgedrukt, waarin ook een beding was opgenomen waarin staat dat bij annulering 30 % van de koopsom verschuldigd is, tenzij partijen anders zijn overeengekomen, of 50 % in geval Brugman de klant al heeft gemeld dat er kan worden afgeleverd. De percentages zijn vaststaand, tenzij Brugman kan bewijzen dat zijn schade groter is, of de klant aannemelijk kan maken dat de schade van Brugman kleiner is, aldus de algemene voorwaarden.
Op 16 oktober 2014 annuleert de klant de bestelling van de keuken. Een maand later brengt Brugman bij de klant € 1.860,– annuleringskosten in rekening. De klant betaalt niet, waarop Brugman de klant dagvaardt. Brugman vordert de annuleringskosten, rente en proceskosten.
De klant voert verweer. Hij stelt dat hij de keukenverkoper van begin af aan heeft gezegd dat hij zich aan het oriënteren was, omdat hij nog niet wist of hij in zijn woning zou blijven wonen, en dat hij daarom een voorbehoud heeft gemaakt bij het tekenen van de koopovereenkomst. Volgens de klant is hem toegezegd dat hij bij annulering van de bestelling slechts een aanbetaling van € 250,– verschuldigd zou zijn. Volgens de klant is het beding in de algemene voorwaarden waaruit volgt dat hij 30 % annuleringskosten, oftewel € 1.860,–, moet voldoen onredelijk bezwarend, omdat hij verplicht wordt een geldsom te betalen, terwijl Brugman geen verlies heeft geleden of winst heeft gederfd.
Onredelijk bezwarend beding
De rechtbank oordeelt dat het beding in de algemene voorwaarden van Brugman een beding is als bedoeld in artikel 6:237 aanhef en onder i BW, namelijk een beding “dat voor het geval de overeenkomst wordt beëindigd anders dan op grond van het feit dat de wederpartij in de nakoming van haar verbintenis is tekort geschoten, de wederpartij verplicht een geldsom te betalen, behoudens voor zover het betreft een redelijke vergoeding voor door de gebruiker geleden verlies of gederfde winst”. De bedingen van artikel 6:237 BW zijn de bedingen van de zogeheten “grijze lijst” en worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Dit betekent dat de gebruiker van de voorwaarden, Brugman in dit geval, kan aantonen dat het beding in dit geval niet onredelijk bezwarend is.
Brugman slaagt daar niet in. De rechtbank overweegt dat de bedongen schadevergoeding van 30 % hoog is in verhouding tot de koopsom, waarbij nog komt dat Brugman de schadevergoeding inclusief btw berekent, terwijl de rechtbank aanneemt dat het contractsbelang van Brugman exclusief btw is. Brugman heeft niet betwist dat er nog geen materialen waren besteld en heeft ook niet onderbouwd dat er schade is geleden vanwege de annulering van de klant. Daarbij komt ook nog dat de bepaling in de algemene voorwaarden maakt dat Brugman eenzijdig de hoogte van de schadevergoeding vaststelt, en de bewijslast voor het feit dat de schade van Brugman lager zou zijn bij de klant neerlegt. Dat laatste, hoewel niet met zoveel woorden vermeld in de uitspraak van de rechtbank, is ook een onredelijk bezwarend beding, en wel een beding van de “zwarte lijst” (artikel 6:236 k BW).
Vordering Brugman afgewezen
De rechter vernietigt het beding in de algemene voorwaarden van Brugman en wijst de vorderingen van Brugman af. In plaats daarvan wijst de rechter de door de klant gevraagde vergoeding van zijn kosten toe.
Een onredelijk bezwarend beding als het beding van Brugman komt vaker in algemene voorwaarden voor dan u wellicht zou verwachten. Veel ondernemers hanteren algemene voorwaarden waarin bedingen zijn opgenomen die voorkomen op de zwarte of grijze lijst (artikel 6:236 en 6:237 BW) en die dus onredelijk bezwarend zijn, of worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Als een klant het beding vernietigt, staat de ondernemer met lege handen. Weet u of uw algemene voorwaarden nog up to date zijn? Wilt u uw algemene voorwaarden eens laten toetsen? Neem dan contact op met onze sectie Contractenrecht.
