fallback-bg-light

Kan de smaak van een voedingsmiddel wel of niet auteursrechtelijk worden beschermd?

27 juli 2018

Kan de smaak van een voedingsmiddel wel of niet auteursrechtelijk worden beschermd?

Deze juridische, en niet zozeer culinaire, vraag staat centraal in het inmiddels langslepende conflict tussen het product Heks’nkaas van Levola en de Witte Wievenkaas van producent Smilde Foods. Levola is van mening dat de smaak van haar Heksenkaas zo oorspronkelijk is en het gevolg is van creatieve keuzes dat haar smakelijke smeerdip auteursrechtelijk dient te worden beschermd. De Witte Wievenkaas zou in de ogen van Levola dan ook op haar auteursrecht inbreuk maken.

Onder het motto ‘the proof is in the eating’ was het eerste vakkundig oordeel van de rechtbank Den Haag. Na de zitting proefde de voltallige meervoudige kamer van de door Levola achtergelaten verpakking Heksenkaas. Het oordeel van de rechtbank was duidelijk. De ingrediënten vormen een smakelijk geheel, zij het in dit geval niet meer dan de som der (triviale) delen. De rechtbank sloot niet uit dat de smaak van een voedingsmiddel auteursrechtelijk kan zijn beschermd, maar oordeelde hier in het nadeel van Levola omdat was nagelaten de alsdan auteursrechtelijk beschermde trekken te omschrijven.

Levola liet het er niet bij zitten in ging in hoger beroep. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden besloot daarop over deze kwestie enkele prejudiciële vragen voor te leggen aan het Hof van Justitie (HvJ EU), de hoogste Europese rechter die toeziet op een coherente toepassing en naleving van de Europese wetgeving. De kernvraag is hier of de smaak van een voedingsmiddel auteursrechtelijk kan worden beschermd, en zo ja, of de bescherming dan enkel ziet op de smaak of wellicht ook op de receptuur…?

Op 25 juli 2018 volgde de conclusie van de Advocaat-generaal (AG). Ook de AG sluit niet uit dat de smaak van een voedingsmiddel auteursrechtelijk kan worden beschermd. Maar gelet op de huidige stand van de techniek lijkt de nauwkeurige en objectieve identificatie van een smaak of geur op dit moment niet mogelijk. De mogelijkheid om een werk voldoende nauwkeurig en objectief te identificeren is echter noodzakelijk teneinde het rechtszekerheidsbeginsel te eerbiedigen. De AG concludeert om die reden dat er geen auteursrecht rust op de smaak van Heksenkaas.

Zit het er nu op voor Levola? Nee, niet helemaal. De conclusie AG is slechts een advies aan het Hof van Justitie, maar meestal wordt de conclusie wel overgenomen. Het lijkt er dan ook op dat Heksenkaas niet goed uit de smaaktest zal komen. Het zal dan overigens een kwestie van tijd zijn totdat het mogelijk is om de organoleptische eigenschappen van voedingsmiddelen wel nauwkeurig en objectief vast te stellen. Wellicht dat dan ook computers in plaats van menselijke rechters een oordeel zullen vellen over dergelijke geschillen, want dan valt over smaak niet meer te twisten.

Voor vragen over dit artikel of advies kunt u contact opnemen met onze sectie Intellectuele Eigendomsrecht.

Conclusie AG HvJ EU 25 juli 2018, IEF 17873; IEFbe 2678; ECLI:EU:C:2018:618; C-310/17 (Levola Hengelo tegen Smilde)

 

Vestigingen