In een recente uitspraak van 15 januari 2019 heeft de kantonrechter geoordeeld dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers moet worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst. Het is de tweede keer dat de rechtbank Amsterdam zich uitlaat over de status van zogeheten ‘platformwerkers’. Welke gevolgen heeft deze uitspraak voor ondernemingen die op vergelijkbare wijze als Deliveroo werkzaam zijn?
De zzp-constructie van Deliveroo
Maaltijdbezorgdienst Deliveroo heeft aan het begin van 2018 haar gecontracteerde bezorgers ingeruild voor zzp’ers. Door deze zzp-constructie kwam Deliveroo onder vuur te liggen, omdat er sprake zou zijn van een verkapt dienstverband. Vorig jaar stapte daarom één van de bezorgers van Deliveroo naar de rechter, omdat hij van mening was dat er tussen hem en Deliveroo een arbeidsovereenkomst bestond. De rechtbank deelde deze mening niet en oordeelde dat de bezorger een zzp-er is en geen werknemer. Vakbond FNV liet het hier niet bij zitten en spande een rechtszaak aan, omdat zij van mening is dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Vakbond FNV is door de rechter in het gelijk gesteld. Volgens de rechter zijn de bezorgers Deliveroo geen zelfstandige ondernemers.
Ondanks de zzp-constructie van Deliveroo is de rechter van oordeel dat de rechtsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers is aan te merken als een arbeidsovereenkomst: de bezorgers verrichten arbeid en er is sprake van een gezagsverhouding tussen Deliveroo en haar bezorgers. Dat bezorgers zelf mogen kiezen op welke tijdstippen zij werken, maakt dit niet anders. De afhankelijkheid van Deliveroo acht de kantonrechter nog steeds zwaarder wegen dan de zelfstandigheid van de bezorger. Deze uitspraak van de rechter heeft vergaande gevolgen voor zowel werkgever als werknemer. Op basis van deze uitspraak kunnen bezorgers van Deliveroo namelijk een arbeidsovereenkomst claimen en hebben zij recht op onder meer vakantiegeld en pensioenpremie.
Overeenkomst van opdracht
Ondernemingen die op vergelijkbare wijze als Deliveroo werken, moeten zich na deze uitspraak dus achter de oren krabben. Door ‘overeenkomst van opdracht’ boven een contract te zetten, is het niet uitgesloten dat alsnog sprake kan zijn van een arbeidsovereenkomst, met alle gevolgen van dien. Er zijn een aantal criteria op grond waarvan vastgesteld wordt of werkzaamheden worden verricht op basis van een arbeidsovereenkomst, namelijk:
• er wordt gedurende zekere tijd persoonlijk arbeid verricht;
• tegen betaling van loon; en
• er moet sprake zijn van een gezagsverhouding tussen de werkgever en werknemer.
Bij de toetsing of een rechtsverhouding beantwoordt aan de criteria voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst moet acht worden geslagen op alle omstandigheden van het geval. Daarbij moet niet alleen worden gekeken naar wat partijen bij het aangaan van de overeenkomst voor ogen stond, maar ook op welke wijze partijen vervolgens uitvoering hebben gegeven aan de overeenkomst. Om misverstanden te voorkomen is het dus van belang dat ondernemingen duidelijk contracteren en geen ruimte laten voor discussie over de aard van de rechtsverhouding en de uitvoering daarvan. De Deliveroo-uitspraken tonen aan dat dit niet altijd even eenvoudig is.
Meer informatie?
Wilt u meer weten over arbeidsrelaties of heeft u hulp nodig bij de kwalificering en/of vastlegging hiervan? Dan kunt u contact opnemen met de sectie Arbeidsrecht van Van Diepen Van der Kroef Advocaten in Amsterdam. Onze specialisten Arbeidsrecht kunnen u ook helpen bij andere vraagstukken met betrekking tot het arbeidsrecht.
