fallback-bg-light

Conservatoir beslag: hoe wordt beslag gelegd en hoe wordt beslag opgeheven?

29 maart 2015

Conservatoir beslag: hoe wordt beslag gelegd en hoe wordt beslag opgeheven?

Het leggen van conservatoir beslag kan verstrekkende consequenties met zich meebrengen. Verscheidene conflicten kunnen aan een verzoek tot beslaglegging ten grondslag liggen. De gemene deler om conservatoir beslag te leggen is in de kern genomen dezelfde: de verhaalspositie in een vroegtijdig stadium zoveel mogelijk veilig stellen. In vergelijking met omringende landen verleent de Nederlandse voorzieningenrechter tamelijk eenvoudig verlof tot het leggen van conservatoir beslag. Omgekeerd ligt het gelegde beslag in een te voeren opheffingskort geding relatief gemakkelijk voor opheffing gereed indien de gronden voor het gelegde beslag het verzoek (achteraf) onvoldoende ondersteunden. De laatste jaren zijn de criteria voor beslagleggen aangescherpt. Uitgebreider dan voorheen moet deugdelijk worden gemotiveerd waarom het beslag van belang is, alsmede waarom gekozen is voor beslag op de in het verzoekschrift genoemde zaken. In dit artikel wordt kort stil gestaan bij de wijze waarop beslag wordt gelegd en kan worden opgeheven.

Vorderingen voor beslaglegging

Diverse soorten vorderingen kunnen aan een verzoek tot beslaglegging ten grondslag liggen. Zo kan een vordering uit hoofde van een overeenkomst een reden zijn voor beslaglegging (denk onder andere aan onbetaalde facturen), maar ook een vordering op grond van onrechtmatige daad, onverschuldigde betaling en (of) ongerechtvaardigde verrijking kunnen een belang opleveren om beslag te leggen. De vordering zelf kan bestaan uit een geldvordering, maar ook bijvoorbeeld een vordering om inzage te krijgen in bepaalde bescheiden (zogenoemd bewijsbeslag).

Verzoekschrift voor beslagleggen

Door middel van een verzoekschrift wordt de bevoegde rechter verzocht om verlof. Naast een algehele motivering zal ook nadrukkelijk moeten worden toegelicht waarom niet voor een minder bezwarend beslagobject is gekozen. Het ligt op de weg van de verzoekende partij om alle inlichtingen te verstrekken die nodig zijn voor het verkrijgen van verlof en deze in het verzoekschrift te vermelden. In de regel mag een verkregen verlof eenmalig worden aangewend. Een vaker gebruik behoeft een uitgebreide motivering. Het verzoekschrift wordt door een advocaat procesrecht opgesteld en ondertekend.

Ná beslagleggen: tijdig instellen eis in de hoofdzaak

Nadat het verlof is verleend en het beslag wordt gelegd moet de eisende partij tijdig overgaan tot het instellen van de eis in de hoofdzaak. Als dit al was gebeurd, is dat vanzelfsprekend niet meer nodig. Uitgangspunt is dat de termijn voor het instellen van de eis in de hoofdzaak door de rechtbank wordt vastgesteld op veertien (14) dagen na het leggen van beslag. Afwijkende termijnen behoeven een uitvoerige motivering.

Vervreemden goederen: vrees voor verduistering

Indien de beslaglegger tevens beslag wenst te leggen op zaken die de wederpartij onder zich heeft, zal de beslaglegger in zijn verzoekschrift dienen te motiveren dat er een vrees bestaat dat de wederpartij deze zaken zal vervreemden. Dit vereiste bestaat niet indien er bijvoorbeeld om een verlof tot beslag op bankrekeningen wordt verzocht.

Hoorplicht en grijs maken van beslagen

In de regel vindt er, behoudens sommige beslagen, geen verhoor plaats. Ook de mogelijkheid om schriftelijk te reageren op het verzoekschrift ontbreekt. Indien er immers een vooraankondiging plaatsvindt, zal dit de kans op vervreemding drastisch verhogen en zal het verrassingseffect van conservatoir beslag wegvallen. In afwijking hiervan is het bij sommige rechtbanken mogelijk een partij te op de zogenoemde grijze lijst te laten plaatsen, hetgeen inhoudt dat de rechtbank bij een verzoek tot beslaglegging opnieuw zal bezien of partijen niet alsnog gehoord dienen te worden.

Conservatoir verhaalsbeslag

Bij de voorzieningenrechter wordt voornamelijk verlof aangevraagd voor conservatoir verhaalsbeslag, strekkende tot het verkrijgen van zekerheid van een geldvordering. Indien de bankrekeningen van de wederpartij bekend zijn en het saldo positief is, dan kan er zogenoemd derdenbeslag worden gelegd onder de betreffende bankinstelling.

Opheffingskort geding na beslagleggen

Teneinde de gelijkheid tussen partijen in een beslagprocedure te waarborgen, mag de wederpartij te allen tijde een zogenoemd opheffingskort geding op starten. Deze procedure in kort geding heeft tot doel het beslag op te laten heffen. Zoals hiervoor uiteengezet wordt de wederpartij in beginsel niet gehoord en kan de beslaglegging als een donderslag bij heldere hemel komen. Een beslagen bankrekening kan bijvoorbeeld onverkort leiden tot een stagnatie in het betalingsverkeer jegens derden en zelfs een onderneming volledig plat leggen. Het opheffingskort geding biedt in een dergelijke situatie soelaas en kan op korte termijn (zelfs binnen enkele dagen) door een advocaat procesrecht aanhangig worden gemaakt. Gronden voor opheffing zijn onder meer: het stellen van afdoende zekerheid (bijvoorbeeld door een bankgarantie), een niet-bestaande vordering en (of) het beslag is onredelijk gelegd.

Van conservatoir naar executoriaal beslag

Indien (i) de eis in de hoofdzaak tijdig wordt ingesteld (ii) het beslag niet tussentijds wordt opgeheven en (iii) er nadien vonnis wordt gewezen, kan de eisende partij het gewezen vonnis door een deurwaarder laten betekenen bij de debiteur. Om het beslag executoriaal te maken (en daarmee de vordering te kunnen voldoen uit de opbrengsten dan wel beslagen bankrekeningen), is vervolgens geen extra handeling meer vereist.

Vragen?

Indien u verdere vragen heeft over het leggen en opheffen van beslag, aarzelt u dan niet om contact met onze gespecialiseerde kort geding advocaten op te nemen. Wij kunnen u zowel bijstaan bij het voeren van een opheffingskort geding of adviseren bij het leggen van conservatoir beslag.

Vestigingen